Кайра социалдаштыруу долбоорлор жана программалары
Коомдун жана мамлекеттин коопсуздугун камсыз кылуу, пробациянын кардарларын түзөө жана кайра социалдаштыруу үчүн шарттарды түзүү, алардын жаңы укук бузууга баруусун алдын алуу –пробациянын максаттары болуп саналат.
Кайра социалдаштыруу –пробациянын кардарынын жазаны же жазык-укуктук таасир этүүнүн мажбурлоо чарасын өтөгөндөн кийин анны коомго оң интеграциялоого түрткү берүүчү социалдык байланыштарды калыбына келтирүү процесси.
Сотко чейинки, аткаруу, пенитенциардык жана пенитенциардан кийинки пробацияда кайра социалдаштыруу үчүн оптималдуу шарттарды түзүү максатында пробациянын кардарларына социалдык-укуктук жана психологиялык жардам көрсөтүү боюнча иш-чаралар жүргүзүлөт.
Социалдык-укуктук жардам көрсөтүүнүн жеке программасы
Пробациянын кардарынын муктаждыктарына жараша социалдык-укуктук жардам көрсөтүүнүн жеке программасы (мындан ары - программа) төмөнкүдөй иш-чараларды камтыйт:
- социалдык-укуктук жана психологиялык жардам көрсөтүү;
- ишке орношууга көмөк көрсөтүү;
- тутумдук эмгек иши менен алектенүү үчүн оң психологиялык багыт алууну калыптандыруу;
- билим алууга жана кесипке ээ болууга көмөк көрсөтүү;
- юридикалык жардам берүү;
- турган жери же жашаган жери боюнча каттоо үчүн зарыл документтерди алууга жардам көрсөтүү;
- медициналык, социалдык кызмат көрсөтүүлөрдү алууга, пенсия менен камсыз кылууга көмөк көрсөтүү;
- социалдык-пайдалуу байланыштарды калыбына келтирүү жана калыптандыруу.
Кардардын кайра социалдашуусуна көмөк көрсөтүүнү уюштуруу
Көмөк көрсөтүү пробациянын аймактык органынын тиешелүү адисинин кардар менен сүйлөшүүсүнөн башталат.
Пробациянын аймактык органы соттук акты катталган учурдан тартып 25 календардык күндөн ашпаган мөөнөттө кардар жөнүндө маалыматтарды чогултууну (зарыл болгон учурда волонтерлорду тартуу менен) уюштурат.
Маалыматтарды чогултуунун жыйынтыгы боюнча 3 күндүн ичинде аны баалоо (талдоо) жүргүзүлөт жана бул баалоонун негизинде 2 күндүн ичинде төмөнкүлөрдү көрсөтүү менен корутунду чыгарылат:
- кардардын психологиялык абалын;
- кардардын социалдык керектөөлөрүн (жалпы жана кесиптик билиминин жана жумушунун, пенсиялык камсыздоосунун болушун, турмуш-тиричилик шарттарынын абалын, үй-бүлөлүк байланыштарын калыбына келтирүү);
- кардардын медициналык жардамга муктаждыктарын;
- юридикалык жардамга, жоголгон документтерин (паспорт, туулгандыгы тууралуу күбөлүк, айдоочулук күбөлүк, пенсия күбөлүгү, билими тууралуу диплом же аттестат жана башкалар) жана жоготулган укуктарын калыбына келтирүү үчүн юридикалык жардамга муктаждыктарын;
- тобокелдиктерди баалоону (кылмыш жасоону кайталоо коркунучун, девианттык жүрүм-турумга берилүүсүн, психоактивдүү заттарга көз карандылыгын жана башка тобокелдиктерди).
Корутундунун негизинде адистердин катышуусунда Программаны түзүү зарылдыгы жөнүндө чечим кабыл алынат.
Программаны түзүү чечими кабыл алыныган учурда, аталган Программа пробациянын аймактык органынын жетекчиси тарабынан бекитилет.
Программага ылайык:
- кардар үчүн билим берүү, психореабилитациялоо, көз карандылыкты төмөндөтүү, чыр-чатактарды жана агрессияны башкаруу чөйрөсүндө тийиштүү реабилитациялык программалар жана башка терапиялык мүнөздөгү программалар аныкталат;
- мамлекеттик, эл аралык, коммерциялык эмес уюмдар менен кардарга реабилитациялык, терапиялык программаларды берүү жөнүндө өз ара аракеттенүү уюштурулат;
- "Пробация жөнүндө" Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 29-31-беренелерине ылайык волонтерлор тартылат.
Программа алты айлык мөөнөткө түзүлөт, анын аралыгында ал кардардын жүрүм-турумуна жана анын муктаждыктарынын өзгөрүүсүнө жараша өзгөртүлүшү мүмкүн.
Программаны өтүүнүн жыйынтыгы боюнча кардардын катышуусу менен пробация органы тарабынан Программаны ийгиликтүү аяктоо же аны улантуу жөнүндө чечим кабыл алынат.
